Nasıl Okumalıyız?

İnsanı, sonsuz mutluluğa taşıyacak olan Rahmâni okuma şekli:

AKLEN OKUMAK: KIRAAT
KALBEN OKUMAK: TERTİL
BEDENEN OKUMAK: TİLAVET

AKLEN OKUMAK

KIRAAT: Anlayıp, öğrenip, düşünerek okumak.

İnsanın, yaratılış gayesini doğru anlayabilmesi ancak kâmil bir okuma ile mümkündür. Allah’u Teâlâ’ya karşı ihlas ile ibadet edebilmek de her şeyi doğru okumaya bağlıdır.

Kâmil bir okuma yapabilmek ise okuduğumuzu anlayarak, öğrenerek ve düşünerek okuyabilmekle mümkündür.

İşte tam da bu aşamada akıl devreye girmektedir. Çünkü akıl; anlamamızı, öğrenmemizi ve düşünmemizi sağlayan yegane organımızdır. Okuduğumuz her şeyi akıl sayesinde anlar, akıl sayesinde öğrenir ve akıl sayesinde düşünür; düşündüklerimizi yine akıl süzgecinden geçirerek hayatımıza tatbik ederiz.

Allah’u Teâlâ’nın yaratılış gayesindeki hikmeti yine akıl sayesinde anlayıp O’nun emir ve yasakları doğrultusunda yaşamaya gayret ederiz.

Yaratılış gayemizi ve hayatı aklen okumamız konusunda yine Allah’u Teâlâ’nın çeşitli ayetlerle bizleri uyardığını, ikaz ettiğini aşağıdaki Ayet-i Kerime’lerde görmekteyiz.

Saffat Suresi 137, 138. ayetlerinde: “Sabah akşam, onların yerleri üzerinden geçersiniz. Akletmez misiniz?”

Bakara Suresi 44. ayetinde: “(Ey bilginler!) Sizler Kitab'ı (Tevrat'ı) okuduğunuz (gerçekleri bildiğiniz) halde, insanlara iyiliği emredip kendinizi unutuyor musunuz? Aklınızı kullanmıyor musunuz?”

Kasas Suresi 60. ayetinde: “Size verilen herhangi bir şey, dünya hayatının bir geçimliği ve süsüdür. Allah katında olan daha iyi ve devamlıdır. Akletmez misiniz?”

Bakara Suresi 73. ayetinde: “”Hayvanın bir parçasıyla cesede vurun.” diye emrettik. (O da dile gelip, katilini söyledi.) İşte böylece Allah, ölüleri diriltip ayetlerini sizlere gösterir ki akledesiniz.”

En'âm Suresi - 50 . Ayet: “”De ki: “Ben size, Allah’ın hazineleri benim yanımdadır, demiyorum. Ben gaybı da bilmem. Size, ben meleğim de demiyorum. Ben sadece bana vahyolunana uyarım.” De ki: “Hiç kör ile gören bir olur mu? Siz hiç düşünmez misiniz?””

Bakara Suresi 76. ayetinde: “İman edenlerle karşılaştıkları zaman: “İman ettik.” derler. Kendi aralarında baş başa kaldıklarında ise şöyle derler: “Ne diye Allah’ın size açtığı sırlarınızı onlara anlatıyorsunuz? Allah katında aleyhinize delil olarak kullansınlar diye mi? Akletmez misiniz?” diyerek gerekçelerini de belirterek, aklımızı kullanmamızı istemektedir.

Allah’u Teâlâ’nın bizlere sunmuş olduğu beşerî hayatı, yine O’nun dediği gibi “aklederek” okumak zorundayız. Çünkü, ebedî hayatımızdaki yerimiz ve mevkimiz ona göre belirlenecektir. Doğru ve kâmil bir okuma yapmadan ihlas ile ibadet eden salih amel sahibi olamayız.

Demek ki, sonsuz mutluluğumuzun anahtarı “aklederek” okumaya bağlı.

Rabbim, cümlemizi her iki hayatı da “aklederek” okuyabilen kullarından olmamızı nasip ve müyesser eylesin inşallah.