KIYASLAMAK
Her insan farklı, kendine özgü, ayrı bir kişilik ve ayrı bir değerdir.
Allah-u Teâlâ yarattığı varlıkların tamamını farklı özelliklerde yaratmıştır. Farklı yaratılışımızdaki amaç tamamen varlık sebebimizle ilgilidir. Bu da insanların “kul” olabilmesi, kulluk görev ve sorumluluklarının yerine getirilip getirilmemesi ile alakalıdır.
Bu nedenle hiçbir insan bir diğerinin aynısı değildir.
Her birey aslında mükemmel olarak yaratılmıştır.
Algılayabilmesi, yargılayabilmesi, düşünebilmesi, anlayabilmesi, anlatabilmesi, duyabilmesi, görebilmesi kısacası sahip olduğu özellikleri ile insan olağanüstü bir varlıktır. Ancak her bireyin özellikleri tek yumurta ikizi dahi olsalar birbirinden farklıdır.
Allah-u Teâlâ’nın farklı özelliklerde yarattığı insandan, biz kendimizde olan özelliğin aynısını bekleyemeyiz. Ya da başkasında gördüğümüz her şeyin bizde de aynısının olmasını isteyemeyiz. Böyle bir beklenti “yaratılış” ilkesine aykırı olur. Çünkü Allah-u Teâlâ insanı emir ve yasaklarına karşı sergileyeceği tutum ve davranışa göre değerlendirmekte, ona göre sınav yapmaktadır. Farklılığın asıl gayesi budur.
Ayrıca yine yaratılıştan gelen kişiye özgü meziyetler vardır. Bunlar kişilerin karakter ve eğilimlerinin ortaya çıkmasını da belirler. Hangi konularda ne kadar becerikli ve hangi konularda ne kadar kabiliyetli oldukları da ortaya çıkar. Dolayısı ile bireylerin farklılıklarının doğal olduğu unutulmamalı, her bireyin kendi özelliklerinin farkında olması sağlanmalıdır.
Tüm bu açıklamalar ışığında hiçbir birey bir başkasıyla asla kıyaslanmamalıdır. Zaten “Eşref-î Mahlûk” olan insana; kendisinin tamamen farklı bir değer, farklı bir birey olduğunun farkında olması sağlanmalı ve kavratılmalıdır.
Özellikle kendi çocuğumuzun kendine özgü meziyetlerinin başka hiç kimsede olmadığı vurgulanmalı, bunun Allah’ın bir hikmeti ve nimeti olduğu anlatılmalıdır. Dolayısı ile çocuğumuzun her türlü iş ve eylemlerinin sadece kendisine özgü ve çok değerli olduğu vurgulanmalı, bu sayede çocuğun kendine olan güveni, size karşı olan sevgi saygısı pekiştirilmelidir.
Çocuğumuzun az ya da çok her türlü başarısı; ilgi, bilgi ve becerisi takdir edilmeli, iş ve işlemleriyle gurur duyması gerektiği hissettirilmelidir.
Kıyaslama konusunu küçük bir şiirle noktalamak istiyorum:
***
KIYASLAMA
Obanın ağzıyla çorba içemem,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Yabanın beziyle torba biçemem,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Kendi kişiliğim, adım var benim;
Belki ekşiliğim, tadım var benim!
O ki bilmişliğim odum var benim,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Hangi emeline neredeyim bilmem,
Hangi hayaline perdeyim bilmem,
Hangi beğenine serdeyim bilmem,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Kiminin güneşi yakışı ayrı,
Kiminin pürneşe takışı ayrı,
Kiminin kardeşe bakışı ayrı,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Kimi gideceği yolu bulamaz,
Kimi giyeceği kolu bulamaz,
Kimi yiyeceği dolu bulamaz,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
İstersen dikkat et bendeki bene,
İstersen tekrar et bir daha dene,
İstersen ikrar et damarda gene,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
Pir-î Fâni der ki; ben buyum işte,
Ne çok kısa ne de boyluyum işte,
Ne asilim ne de soyluyum işte,
Beni kimselerle hiç kıyaslama!
30.10.2020
(“ÇOCUK KALBİM” isimli şiir kitabımdan.)
Editör: Betül Eren
