HOŞ GELDİN YA ŞEHR-İ RAMAZAN
Camilerin mahyalarında veya sosyal medyada sık karşılaştığımız bir temenni olarak dikkat çeker, ‘Hoş geldin ya şehr-i Ramazan’ ifadesi. Ramazan aylarının en bilinen paylaşımı olarak ezberimizdedir.
Geçenlerde bir arkadaş, ‘bana gülmeyeceksen sana bir şey soracağım.' dedi. ‘Senle gülmek güzel ama sana gülmek yakışmaz zaten.' dedim. ‘Hoş geldin ya şehr-i Ramazan’ın tam anlamı nedir?’ diye sordu. Buradaki manayı, ‘Hoş geldin ey Ramazan şehri, Ramazan kenti.' olarak düşünüyormuş.
Bu durumda bulunan başkaları da olabilir, diyerek kafa karışıklığını gidermeye çalışalım. Öncelikle ‘şehr-i Ramazan’ tamlamasındaki sözcük, Arapça kökenli olup özgün hali şahr (شهر) şeklindedir. Temel anlamı belirme, ayın kendini göstermesi olan sözcük, genel anlamda ay manasını verir. Dolayısıyla ‘hoş geldin ya şehr-i Ramazan da, hoş geldin Ramazan ayı’ demektir. Keza aynı kökten gelen şöhret de beliren, yani adı duyulmuş anlamındadır.
Dilimizde yine şahr (شهر) kökünden gelen ancak Farsça kökenli olan bir şehir sözcüğü daha vardır. Ay manasındaki şeh(i)r, sözcüğünden daha sık kullanılan Farsça kökenli bu kelime; il, kent, yerleşim yeri gibi anlamlarda kullanılır.
Hatta Türkçe kökenli il sözcüğünden dahi sık ifade edilen şehir kelimesi, Türk Dil Kurumu’nca “Nüfusunun çoğu ticaret, sanayi, hizmet veya yönetimle ilgili işlerle uğraşan, genellikle tarımsal etkinliklerin olmadığı yerleşim alanı, kent, site.” olarak tanımlanır.
Şehir kelimesini Nevşehir, Kırşehir gibi illerimizde, Suşehri, Yenişehir gibi ilçelerimizde özel ad olarak da görüyoruz. Son olarak kelime; şehrayin, şehriyar, hemşehri gibi sözcüklerin içinde de bulunuyor.
Tüm inananların köylerinde ve şehirlerinde, şehr-i Ramazan’ı mübarek ola.
