DENEME
Giriş Tarihi : 12-04-2023 22:46   Güncelleme : 12-04-2023 22:56

Anlatım Bozukluklarına Dair

Yazan: Şakir Albayrak -ANLATIM BOZUKLUKLARINA DAİR

Anlatım Bozukluklarına Dair

ANLATIM BOZUKLUKLARINA DAİR

“Yine mi dilden söz edeceğiz?” sorusunu duyar gibiyim. Çok tabiidir ki dilden vazgeçemiyoruz.

Bazı teknik kusurlar üzerinde, kelimenin gerçek anlamında kısaca duracağım. Çok kullandığımız, “Ne… Ne… “edatımız vardır.

Kullanımında sıkça rastlanan bir yanlışlık oluyor. Bu edatın kullanıldığı cümlelerde yüklem olumsuz çekimli olmamalıdır.

Şöyleki...

“Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokunmadı."

Hatta her dönemde hükümetler adil bir seçim sitemi yerine kendilerini kurtarmak için sistemle oynadı. 1980 sonrası çok kez bunu gördük ve yaşadık.

”Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokunmadı." cümlesinin doğrusu şudur:

"Her parti hükümete gelmeden önce bu sistemden şikâyetçi oldu fakat hükümet olduktan sonra ne siyasi partiler kanununa ne de seçim sistemine dokundu."

Görüldüğü üzere cümlenin yüklemi olumlu, anlamı olumsuz. Muhalefet aleyhine olan seçimle ilgili konu, muhalefetteyken gündemden düşmüyor, iktidara geldiklerinde, hiçbir konuda muktedir olamazlarsa bile bu konuda muktedir oluyorlar.

Muhalefetteyken istemediklerini mütemadiyen beyan ettikleri, şikâyetçi oldukları uygulama, iktidarın işine geldiği için gidişatı hiç bozmuyorlar.

Başka bir örneği de şu; gayet açık.  "Ne geldim ne de gördüm." anlamı; “Gelmedim de görmedim de."

Bir başka anlatım bozukluğu var ki çok ilginç. Evde olmayan birine “Evde değilsin, değil mi?“ sorusuna verilen cevap “evet” olacağı yerde “hayır“ şeklinde veriliyor.

Mademki, hâlbuki gördük ki gelmedi. "Gelmiyor musun?" sorusuna gelmeyeceği belli olan birinin cevabı, “evet” olması gerekirken “hayır” oluyor. Hani gelmeyecek ya. Bunu “Hayır” ile bildiriyor.

Kısaca demiştim ya...

Bir bozukluğu da belirttikten sonra son. Baba, çocuğuna “Beni seviyor musun?” diyor. Çocuk da "Annem gibi seviyorum.” cevabını veriyor.

Buradan anlaşılan, çocuğun annesini sevmesi gibi bir sevgi. Çocuk ise annesini sevdiği gibi sevdiğini söylemek için bu cümleyi kuruyor.

Doğrusu ise, “Annemi sevdiğim gibi seni de seviyorum.” demesidir. Bu konu uzar gider de sonuçlandırıyorum.

Yazılı veya sözlü iletişimle ilgilenen her özel ya da tüzel kurumun, bir dil uzmanını istihdam etmeleri gereğine inanmaya devam ediyorum.                

Editör: Ayfer Güney 

Truva Edebiyat Dergisi Truva Edebiyat Dergisi