BİR TABLONUN İZİNDE BİR ŞAİRİN RUH HÂLİ
Bir zamanlar Almanya'da bir derginin sayfalarını karıştırırken, gözlerimin ansızın takılıp kaldığı o anı hiç unutmam. Sayfalardan birinin köşesinde Axel Helsted'in "Serada Kitap Okuyan Genç Kadın" başlıklı bir resmi belirmişti. O an sanki tablo bana fısıldıyor gibiydi; âdeta ruhumun derinliklerine işleyen bir melodiydi bu.
Benim için çatı katları, kitaplar, seralar, çiçekler ve resimler her zaman birer tutku olmuştur. Bu resim, tüm bu tutkularımı tek bir karede buluşturuyordu.
Özellikle de Hollanda, Amsterdam'daki çatı katında yaşarken kendime kurduğum o küçük serayı hatırladım. Ortasına koyduğum sandalyede elime bir kitap alıp saatlerce okuduğum dingin anları... Sanki Helsted'in o genç kadını, benim geçmişteki yansımam gibiydi ve onunla aynı hayallere daldığımızı hissettim.
1800'lü yıllardan gelen bu sessiz eserin beni böyle derinden etkilemesi şaşırtıcı değildi. O tablo, geçmişle bugünü birleştiren görünmez bir köprü kuruyordu.
Danimarkalı bir ressam olan Axel Helsted'in fırçası genellikle günlük yaşamın sakin kesitlerine, portrelere ve manzaralara dokunurdu. "Serada Kitap Okuyan Genç Kadın" da muhtemelen dönemin burjuva yaşamının o huzurlu, içe dönük anlarından birini yansıtıyordu. Sera, adeta dış dünyanın karmaşasından uzak sadece okumanın ve düşünmenin kutsallığına adanmış bir sığınak gibiydi. O genç kadının yüzündeki ifade, elindeki kitabın sayfalarına dökülen ışık, etrafındaki bitkilerin canlılığı… Hepsi zamansız bir dinginliği fısıldıyordu.
Bu tablonun müze kayıtlarında veya detaylı kataloglarda kolayca bulunamaması, bana göre ona daha da özel bir anlam katıyordu. Tıpkı kalbin derinliklerinde saklı kalmış bir sır gibiydi; kolayca ele geçirilemeyen, ancak ruhun en hassas tellerine dokunan bir hazine. Bu durum, resmin bana verdiği romantik ilhamı asla azaltmadı, aksine onu kendi iç dünyamın bir parçası haline getirdi; sanki şiirlerimin ve yazılarımın sessiz bir kahramanı oldu.
Bir şair ve yazar olarak, Helsted'in bu genç kadını, benim kendi seramdaki yalnız okuma anlarımın bir yansımasıydı. Bu, sanatın zamanı ve mekânı nasıl aştığının ruhlara nasıl dokunduğunun ve en beklenmedik anlarda nasıl ilham verebildiğinin en güzel kanıtıydı. O tablo, sadece bir görsel değil, aynı zamanda benim yaşam felsefemin bir parçası hâline gelmiş, her baktığımda yeni hikâyeler fısıldayan büyülü bir pencereydi.
SERADAKİ SIR
Bir dergi sayfasında Almanya'dan esen bir rüzgâr,
Gözümü çekti birden kalbimde bir alev bir nâr.
Axel Helsted'in fırçasından dökülen bir rüya,
"Serada okuyan genç kadın" -ne büyülü bir duâ!
Çatı katında kitaplar, seramda çiçekler,
Her yaprakta bir şiir, her goncada bir emel.
Bu tablo bütün özlemlerimi sarmaladı,
Zaman sustu ,dünya durdu, ruhum kanatlandı.
Amsterdam'daki o çatı, hâlâ gözümde taze,
Kendime kurduğum cennet, içimde sonsuz bir beste.
Ortadaki sandalyem, avuçlarımda kitap,
Sessizliğin şarkısı, hüznün en güzel hitap.
Helsted'in o genç kadını, sanki ben sanki hayalim,
Yüzyılları aşmış gelen, tanıdık bir mâzi.
Aynı düşlere daldık aynı huzura vardık,
1800'lerin loş ışığında geçmişle sarıldık.
Danimarkalı bir usta gündelik hayatın şiiri,
Portrelerde saklı binlerce tutkulu bir nefesi.
O genç kadın, seranın yeşil kucağında,
Dış dünyanın gürültüsü silinmiş uzaklarda.
Yüzünde bir tebessüm, sayfalarla dans eden,
Çiçeklerin fısıltısı, ruhuma dolan bir efsun.
Zamansız bir anın büyüsü, huzurun derin suları,
Sanki bir ninni, varoluşun en nadide armağanı.
Müze kayıtlarında yok, belki de yalnızca bende,
Bir sır gibi saklı kalbimin en gizli yerinde.
Belki de rüyada gördüm belki de ben yarattım,
Ama her dokunuşunda ruhum yeniden kanatlandım.
Helsted'in o tablosu bir ayna, bir yansıma,
Benim yalnızlığım, özlemim, içimdeki fırtına.
Sanatın sihri işte zamana meydan okuyan,
Her bakışta yeniden doğan büyüleyen bir roman.
***
TRUVA YAYIN GRUBU YOUTUBE KANALIMIZA ABONE OLMAYI UNUTMAYIN...
Logoya tıklayıp Youtube kanalımızı ziyaret edebilir, abone olabilirsiniz.
Editör: Seher Uslu
